Obchody Nouruzu na Wydziale Orientalistycznym

1 kwietnia Ambasada Islamskiej Republiki Iranu wraz z Zakładem Iranistyki celebrowali irański nowy rok Nouruz

W budynku na Hożej 69 gościliśmy ambasadora Islamskiej Republiki Iranu, dr. Hosseina Gharibi i zaproszonych przez niego gości, panią dziekan Wydziału Orientalistycznego, dr hab. Agatę Bareję-Starzyńską oraz artystów i literatów z Iranu, w tym Sarę Derhami performerkę perskiej poezji, która w oryginalny sposób opowiedziała znaną z Szahname historię Sijawasza. Pani Ida Prokopczyk (studentka IV roku) przybliżyła nam postać Stanisława Balińskiego, poety i dyplomaty, a pani Olga Adhikari (również z IV roku) opowiedziała o podobieństwach łączących polską Wielkanoc i irański Nouruz. Całość poprowadziła pani Karolina Jakubiak z IV roku. Dziękujemy organizatorom za przybliżenie nam irańskich tradycji związanych z celebracją nowego roku, a wszystkim uczestnikom za radosną atmosferę. Szczególne podziękowania należą się dr. Mirosławowi Michalakowi za organizację całego wydarzenia oraz studentkom IV roku za aktywny w nim udział.

Spotkanie nouruzowe w Zakładzie Iranistyki

19 marca w Zakładzie Iranistyki odbyło się spotkanie z okazji irańskiego święta Nouruz, które wyznacza początek nowego roku. Odbył się konkurs na najpiękniejszy haft sin, w którym studenci pokonali wykładowców. Dziękujemy pani Hedije, naszej lektorce j. perskiego, za przybliżenie irańskich tradycji nouruzowych, a wszystkim obecnym za mile spędzony czas.

Z okazji nowego, 1404 roku życzymy wszystkim wszelkiej pomyślności.

xxx

دوستان مهربان، نوروزتان پیروز و سال 1404 تان فرخنده باد!

xxx

Дустони азиз, Наврӯз муборак. Орзу дорем, ки ин ҷашни зебои баҳорӣ ба ҳар хонадон шодиву баракат, сулҳу осоиш ва муҳаббати беинтиҳоро биёрад.

Relacja z badań terenowych dr. hab. Artura Rodziewicza

W terminie 4-9 lutego dr hab. Rodziewicz przebywał w Armenii, aby obserwować ceremonię prezentacji jednego z siedmiu najświętszych przedmiotów jezydyzmu, który przechowywany jest w ukryciu miejscowej wiosce. Ceremonię poprzedziło rytualne złożenie ofiary z barana pod kuratelą jezydzkich duchownych recytujących religijne hymny, a następnie jego konsumpcja. Ponadto dr hab. Rodziewicz spotkał się z przedstawicielami Duchowej Rady Jezydów Gruzji, w towarzystwie których odwiedził kilka jezydzkich wiosek i cmentarzy na granicy Ormiańsko-Tureckiej i u podnóża góry Aragac, dwa ormiańskie monastyry ważne dla historii jezydyzmu, i dał się sfotografować na tle jezydzkiego pomnika Zoroastra. W Erywaniu spotkał się z miejscowym bukinistą kolekcjonującym kurdyjskojęzyczną literaturę i nierealne wyobrażenia o cenach oferowanych przez niego książek, iranistami i badaczami jezydyzmu z RAU Institute of Oriental Studies, prof. Garnikiem Asatrianem i prof. Wiktorią Arakelovą, skonsumował też słynne ormiańskie danie – hasz (co niestety nie uchroniło go przed zapaleniem gardła). Więcej o jezydologicznych szczegółach wyjazdu dr hab. Rodziewicz opowie podczas wykładu poświęconego Zagadnieniom Społeczno-Kulturowym Iranu i Afganistanu.

xxx

Dwie najnowsze publikacje dr. Stanisława Jaśkowskiego

W 2025 r. ukazały się już dwie kolejne publikacje dr. Stanisława Jaśkowskiego:

"Some Introductory Remarks on Textual and Visual Means of Communication in Early Modern Persian Documents" w "The Artistic Traditions of Non-European Cultures", t. 11/12 (link do całego numeru: https://tako.biz.pl/p,1263,the-artistic-traditions-of-non-european-cultures-vol-1112.html#)

oraz "درآمدی بر معضلاتِ فهرست‌نویسیِ نسخِ خطّیِ فارسی در لهستان؛ نگاهی گذرا به نسخ خطّی بهار دانش در ورشو و طوطی‌نامه در ورسلاو"

w czasopiśmie "گزارش میراث" (link do strony czasopisma: https://mirasmaktoob.com/شمارۀ-101-گزارش-میراث/)

xxx

Polecamy!

Kultura na talerzu - kolejne spotkanie z cyklu Debaty iranistyczne.

26 lutego odbyła się 5. debata iranistyczna. Tym razem debatowaliśmy o kulinariach, w tym o jedzeniu w odległych czasach, o tabu związanych z jedzeniem, o zakazach żywieniowych w islamie, o wegetarianizmie w Iranie i o tym jak biesiaduje się z Irańczykami.

W rozmowie wzięli udział:
mgr Urszula Pytkowska-Jakimczyk
dr Mirosław Michalak
dr Stanisław Jaśkowski
dr Piotr Bachtin
Całość poprowadziła dr Magdalena Rodziewicz.

Wykład "Książę Karim Aga Chan IV, 49. Imam ismailitów - kim był i co zawdzięczają mu ismailici?"

19 lutego odbył się wykład dr Zuzanny Błajet o Księciu Karimie Agą Chanie IV, 49. Imamie ismailitów, który zmarł na początku lutego 2025 r. Podczas wykładu dr Błajet starała się odpowiedzieć na pytania: kim był Agą Chan IV? Co - poza duchowym przywództwem - zawdzięczają mu rozsiane po świecie wspólnoty ismailickie, w szczególności wspólnota z tadżyckiego Badachszanu? Na czym polega duchowe przywództwo imama w ismailizmie? Czy imam rości sobie prawo do boskości? Dlaczego ismailici proszą imama o wybaczenie grzechów?

Wykład dr. Viveka Gupty (University College London) "Visual Philology for a Child’s Cosmos in Fifteenth-Century Hindustan".
23 stycznia w ramach zajęć z dyplomatyki i paleografii prowadzonych przez dr. Stanisława Jaśkowskiego odbył się wykład dr. Viveka Gupty (University College London) "Visual Philology for a Child’s Cosmos in Fifteenth-Century Hindustan".
Poniżej streszczenie wykładu:
How did bookmakers take apart old manuscript genres to create entirely new ones in Islamicate South Asia? A multilingual illustrated dictionary, The Key of the Learned, made in Central India, ca. 1490, sheds light on this question. This lecture reveals how the artists of the Key harnessed a visual philology to craft a book that could refine the aesthetic sensibilities of children or learners just at the beginning of their education. By inhabiting the world of fifteenth-century book culture, I offer two speculative lessons offered by the Key: the visual narratives of the Kalila wa Dimna and the transmedial concept of color-changing polychromy.

Jak badać kulturę innych? - nowe zajęcia na semestr letni 2024/2025

W semestrze letnim 2024/2025 dr hab. Artur Rodziewicz poprowadzi zupełnie nowe zajęcia ogólnowydziałowe. Podczas zajęć uczestnicy będą poddawać krytycznej analizie metodologie stosowane przez badaczy pochodzących z różnych środowisk kulturowych w badaniach nad przedstawicielami odmiennych kultur. Ma to na celu uczulenie słuchaczy na procesy zachodzące na styku światopoglądu, wzorców kulturowych i języka badacza oraz badanego przedstawiciela innej kultury. Podstawą do rozważań i ukazania zróżnicowania, bogactwa i zagrożeń dla tych procesów będą teksty klasyczne z zakresu historii, antropologii kultury i filozofii poświęcone temu zagadnieniu. Szczególnie uwzględniony zostanie kontekst kontaktu przedstawicieli kultury europejskiej ze Wschodem, zwłaszcza Persją antyczną i współczesnym Iranem. Omówione i poddane analizie zostanie ponadto zjawisko europocentryzmu i emocjonującego współczesnych badaczy nazewnictwa „Wschodu”/”Orientu”, „Zachodu”, „Bliskiego Wschodu”, etc. Zajęcia będą szczególnie pomocne dla studentów rozważających prowadzenie badań, które chcieliby relacjonować poprzez opis obszarów odmiennych kulturowo.

xxx

W dniu 8 stycznia 2025 r. Zakład Iranistyki zorganizował wykład Witolda Śmidowskiego, byłego ambasadora RP w Iranie, Arabii Saudyjskiej, Turkmenistanie, Omanie i Jemenie. Tytuł wykładu: Rosyjskie drony nad Ukrainą. Historyczny i polityczny kontekst irańsko-rosyjskich relacji.

Dowiedzieliśmy się wiele o wzajemnych zależnościach w relacjach politycznych Iranu i Rosji, miejscu Iranu w rosyjskich koncepcjach polityki zagranicznej, wewnętrznej dyskusji w Iranie na temat agresji rosyjskiej na Ukrainę, źródeł rewizjonizmu irańskiego, irańskiej samotności strategicznej oraz o tym na ile współpraca z Rosją stanowi dla Iranu wymuszoną konieczność, a na ile jest kwestią strategicznej współpracy i wielu innych kwestiach.

Dziękujemy Panu Ambasadorowi za inspirujący wykład i zapraszamy ponownie.

xxx

Pod koniec 2024 roku ukazał się pierwszy numer czasopisma International Journal of Yezidi Studies, wydawanego przez Giorgi Tsereteli Institute of Oriental Studies (Uniwersytet Ilia w Tbilisi) oraz International Yezidi Theological Academy. Pomysłodawcami założenia pierwszego akademickiego pisma jezydologicznego są: dr hab. Artur Rodziewicz, jezydzki duchowny i arabista Dimitrij Pirbari z International Yezidi Theological Academy oraz języdzki wykładowca z Iraku, dr Majid Hassan Ali, a sam pomysł narodził się podczas badań terenowych dr. hab. Rodziewicza w Gruzji.

Pierwszy numer jest dostępny pod tym linkiem: International Journal of Yezidi Studies: Volume 1 2024, a w nim między innymi artykuł dr hab. Rodziewicza: From Heaven to Earth: The Bull Sacrifice as a Tool for the Mithraisation of the Yezidis

Wszystkie artykuły są w wolnym dostępie. Zapraszamy do lektury!

xxx

Dziewiętnastego grudnia osoby studiujące na pierwszym i drugim roku studiów magisterskich odwiedziły Gabinet Rękopisów Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego. Wyprawa odbyła się w ramach zajęć z doktorem Stanisławem Jaśkowskim. Podczas wizyty przedstawicielka zespołu Gabinetu Rękopisów omówiła ogólną charakterystykę zbiorów, a także możliwości i zasady korzystania z nich. Następnie warszawscy iraniści czytali oryginalny rękopis perski. Była również możliwość nauczyć się odczytywania i interpretacji kolofonów, a także poznać perską i polską terminologię kodykologiczną. To już kolejne tegoroczne zajęcia odbywające się poza murami Wydziału.

xxx

W dniu 13 grudnia gościł u nas pan dr Ghabul, kierownik Andżoman-e tarwidż-e zaban wa adab-e farsi-je Iran na Uniwersytecie w Maszhadzie. Podczas spotkania z dr Sylwią Surdykowską-Konieczny, dr Mir Mansourem Servatem, dr Mirosławem Michalakiem, mgr Hedieh Yazdan Panah i Sonią Szafrańską, przedstawicielką studentów Iranistyki, omówiono kwestie dwustronnej współpracy. Następnie odbyło się zdalne, 25 posiedzenie Andżoman-e tarwidż-e zaban wa adab-e farsi-je Iran, podczas którego pracownicy Iranistyki UW przedstawili działalność dydaktyczną i naukową naszej jednostki.

W roku akademickim 2024/2025 dr Mirosław Michalak wraz z dr. hab. Arkadiuszem Sołtysiakiem z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego oraz archeologiem z Kaszanu, dr. Javadem Hoseinzadeh, realizują projekt badawczy Declining of Sasanian Empire: Conjunction of Archaeology and History. Projekt ten jest realizowany w ramach Archeoorientalistyki.

Jednym ze słabo zbadanych motywów w historii schyłku epoki Sasanidow w Iranie jest sprzężenie zwrotne czynników naturalnych, takich jak zaraza i powodzie w południowej Mezopotamii (centrum administracyjno-polityczne sasanidzkiego Iranu) oraz wynikającej z nich sytuacji demograficznej z uwarunkowaniami politycznymi około roku 628. Badania nad tą problematyką wymagają współpracy archeologów zajmujacych się Iranem i Mezopotamią z iranistami posiadającymi wykształcenie historyczne. Kluczowe będzie skoordynowanie wyników badań archeologicznych z Iraku i Iranu z kwerendą źródeł pisanych, głównie perskich, arabskich i bizantyjskich.

14 listopada 2024 r. osoby studiujące na pierwszym roku studiów magisterskich udały się jak co roku do Archiwum Głównego Akt Dawnych. W ramach zajęć z dr. Stanisławem Jaśkowskim czytały i analizowały przechowywane tam oryginalne siedemnastowieczne dokumenty perskie, stanowiące ważną pamiątkę kontaktów Rzeczypospolitej ze Wschodem. Wizyty w Archiwum Głównym Akt Dawnych stały się już stałym elementem zajęć z dyplomatyki i paleografii (w programie studiów II stopnia), a niekiedy i z historii (na studiach pierwszego stopnia) prowadzonych przez dr. Jaśkowskiego.

Uchwałą Rady Naukowej Dyscyplin Nauki o Kulturze i Religii oraz Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego z dnia 15 października 2024 roku doktor Artur Rodziewicz na podstawie osiągnięcia naukowego monografii naukowa Eros and the Pearl: The Yezidi Cosmogonic Myth at the Crossroads of Mystical Traditions oraz oceny aktywności naukowej

uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego nauk humanistycznych

w dyscyplinie nauki o kulturze i religii

Recenzenci w postępowaniu habilitacyjnym: dr hab. Agnieszka Halemba, prof. PAN (Instytut Archeologii i Etnologii Polska Akademia Nauk); prof. dr hab. Jacek Jan Pawlik (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie); dr hab. Adam Pomieciński, prof. UAM (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu); dr hab. Marcin Rzepka (Uniwersytet Jagielloński w Krakowie).

Aktualności